Bilindiği üzere 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda, kurumlar arası geçici görevlendirme hususuna yer verilmekle birlikte, aynı kurum içinde geçici görevlendirme müessesesi düzenlenmemiştir. Ancak kamu kurumunun görev alanı içinde yer alan bir hizmeti yürütmek amacıyla, o hizmetle ilgili konuda uzmanlaşmış kamu görevlilerini kadroları üzerinde kalmak üzere belli bir süre ile görevlendirmeleri mümkün olmaktadır.
Ne var ki, bazen bu husus kamu personellerini yıldırma ve mobbing politikası olarak kullanılabilmektedir. Nitekim, idare sürekli olarak personeli uzak ilçelere veya uzun sürelerle atama benzeri şekillerde geçici sürelerle görevlendirebilmektedir. Bu gibi durumlarda personellere her ne kadar harcırah vs. gibi ödemeler yapılsa da, aile birliği zarar görebilmekte ve verim de azalabilmektedir.
İdareler, bu tür geçici görevlendirmeleri kamu yararını gözeterek ve hizmetin gerekliliklerini ortaya koyarak tesis etmelidir. Zira, idari işlemlerin tek amacı kamu yararının gözetilmesidir. Diğer yandan, kamu yararı gözetilirken personelin durumunun da göz önünde bulundurulması gereklidir. Diğer bir deyişle, ihtiyaç bulunan göreve görevlendirme yapılırken en uygun ve kendisi için en az değişkenlik gösteren personel seçilmelidir.
Çeşitli nedenlerle hukuka aykırı biçimde tesis edilen geçici görevlendirme işlemine karşı açılan davalarda iptal ve yürütmeyi durdurma kararları verilebilmektedir. Nitekim, aşağıda da yer verilen kararda da görüleceği üzere kamu personelinin görevi ve unvanı dışında bir göreve geçici görevlendirilmesi hukuka uygun bulunmayarak iptal edilmiştir:
T.C.
ÇORUM
İDARE MAHKEMESİ
ESAS NO: 2021/...
KARAR NO: 2022/...
DAVACI : ...
VEKİLİ : Av. Feyzullah ALTAŞ -UETS
DAVALI : Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğü
VEKİLİ : Av. ...
DAVANIN ÖZETİ : Davalı idare bünyesindeki Çorum Şube Müdürlüğü emrinde Elektrik Teknisyeni olarak görev yapmakta olan davacı tarafından; Çorum ili, Bayat ilçesine "Bekçi" unvanıyla görevlendirilmesine dair 01/10/2021 tarih ve E-537378 sayılı işlemin; haksız ve hukuka aykırı olduğu, zira elektrik teknisyeni olmasına rağmen görevi dışında iş verilmesi nedeniyle söz konusu görevlendirmelerin yapılmaması istemiyle yapılan başvurunun reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılan davanın Çorum İdare Mahkemesinin 2021/... esasına kayıtlı ve derdest olduğu, bekçilik görevi ile ilgili güvenlik görevlisi adı altında ayrı bir kadro bulunduğu, yapılacak işin mahiyeti gereği tehlikeli olması nedeniyle işin niteliğine uygun görevlendirme yapılması gerektiği iddialarıyla iptali istenilmektedir.
SAVUNMANIN ÖZETİ : Davalı idarenin "Kamu İktisadı Teşebbüsü" olarak faaliyet gösterdiği, kurumda istihdam edilen personelin çoğunluğunun II sayılı cetvele tabi sözleşmeli personelden ibaret olup, özlük hakları bakımından 399 sayılı KHK'ya tabi oldukları, anılan KHK'nın 3'üncü maddesinin (c) bendinde; "(b) bendi dışında kalan sözleşmeli personel, teşebbüs ve bağlı ortaklıkların genel idare esasları dışında yürüttükleri hizmetlerinde bu KHK'da belirtilen hukuki esaslar çerçevesinde akdedilecek bir sözleşme ile çalıştırılan ve işçi statüsünde olmayan personel" şeklinde tanımlandığı, yine 6'ncı maddede; sözleşmeli personelin sözleşme süresi içerisinde görev yeri veya unvanının değişmesi halinde sözleşmenin yeniden düzenleneceğinin belirtildiği, bu kapsamda II sayılı cetvele tabi sözleşmeli personelle yıllık olarak sözleşme imzalandığı ve sözleşmenin 2'nci maddesinde ilgilinin görevinin gerektirdiği işler ile verilecek diğer görevleri yürürlükteki mevzuat ve amirlerinin emirlerine uygun olarak yapmayı taahhüt ettiğinin düzenlendiği, davacının da bu kapsamdaki sözleşmeli personel statüsünde istihdam edildiği, kurumun ülke genelinde yürüttüğü ve iş yoğunluğunun arttığı tarımsal ürünlerin alım dönemlerinde üreticinin mağdur olmaması ve hizmetin aksamaması için kurum işyeri personel ihtiyacının dönemsel olarak geçici görevlendirme ile karşılandığı, bu kapsamda çeltik alım kampanyası dönemi nedeniyle davacının depoya ürün alındıktan sonra göreve başlayacağı sistem üzerinden kendisine tebliğ edilmekle birlikte, daha sonra duyulan ihtiyaç üzerine başka bir personelin görevlendirilmesi nedeniyle davacının bu göreve hiç başlamadığı, keza kurum nezdindeki geçici görevlendirmelerin 1 ayı geçmeyecek şekilde yapılıp, personelin talebi halinde uzatılabileceği, bu kapsamda Bayat geçici alım merkezinin de en fazla 1 ay süre ile açık kalmak üzere 04/10/2021 tarihinde açıldığı, tüm bu nedenlerle haksız ve mesnetsiz iddialarla açılan davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.
TÜRK MİLLETİ ADINA
Karar veren Çorum İdare Mahkemesince, dava dosyası incelenerek işin gereği görüşüldü:
Dava; davalı idare bünyesindeki Çorum Şube Müdürlüğü emrinde Elektrik Teknisyeni olarak görev yapmakta olan davacının, Çorum ili, Bayat ilçesine "Bekçi" unvanıyla görevlendirilmesine dair 01/10/2021 tarih ve E-537378 sayılı işlemin iptali istemiyle açılmıştır.
399 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin "İstihdam Şekilleri" başlıklı 3. maddesinin son fıkrasında; Teşebbüs ve bağlı ortaklıklardaki hizmetlerin istihdam edilen memurlar, sözleşmeli personel ve işçiler eliyle gördürüldüğü, memurlar ve işçi statüsünde olmayan sözleşmeli personel hakkında bu Kanun Hükmünde Kararnamede belirtilen hükümler dışında 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu hükümleri uygulanacağı, 58. maddesinde de; Sözleşmeli personele ilişkin olarak bu Kanun Hükmünde Kararnamede hüküm bulunmayan hallerde, Devlet Personel Başkanlığının görüşü alınmak kaydıyla 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun ilgili hükümlerinin uygulanacağı, "İşe Alma" başlıklı 6.maddesinde; Sözleşmeli personel yönetim kurulu kararı ile işe alınacağı, Yönetim kurulları bu yetkilerini, sınırlarını göstermek suretiyle devredebileceği, Sözleşmeli personel ile akdedilecek sözleşmeler Devlet Personel Başkanlığınca hazırlanacak yönetmelikle tespit edilecek tip sözleşme çerçevesinde ve takvim yılı itibariyle yıllık olarak düzenleneceği, İlk defa açıktan işe alınacak sözleşmeli personel ile 6 aylık sözleşme yapılacağı, bunların müteakip sözleşmeleri ile yıl içinde memur statüsünden sözleşmeli statüye geçenlerin sözleşmeleri bir kereye mahsus olmak üzere cari yıl sonuna kadar yapılacağı ve sözleşmeli personelin, sözleşme süresi içinde görev yeri veya ünvanının değişmesi halinde sözleşme yeniden düzenleneceği, "Görev ve Yer Değişikliği" başlıklı 9.maddesinde ise; Sözleşme süresi içerisinde gelişen hizmet şartlarına göre sözleşmeli personelin görevi veya görev yerinin değiştirilebileceği, sözleşmeli personelin daha üst bir göreve getirilebilmesi için bu görevin iş gereklerini taşıması, boş bir pozisyonun bulunması ve sicil ve başarı değerlemesinin A veya B düzeyinde olması gerektiği kurala bağlanmıştır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 11. maddesinde, "Devlet memurları kanun ve diğer mevzuatta belirtilen esaslara uymakla ve amirler tarafından verilen görevleri yerine getirmekle yükümlü ve görevlerinin iyi ve doğru yürütülmesinden amirlerine karşı sorumludurlar."; 76. maddesinin birinci fıkrasında da, "Kurumlar, görev ve unvan eşitliği gözetmeden kazanılmış hak aylık dereceleriyle memurları bulundukları kadro derecelerine eşit veya 68 inci maddedeki esaslar çerçevesinde daha üst, kurum içinde aynı veya başka yerlerdeki diğer kadrolara naklen atayabilirler." hükümlerine yer verilmiştir.
Aynı Kanun'un 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 45. maddesinin 1. fıkrasında; "Hiç bir memur sınıfının dışında ve sınıfının içindeki derecesinin altında bir derecenin görevinde çalıştırılamaz." hükmü, Kanun'un 36. maddesinde ise; bu Kanunun kapsamına giren kurumlarda meslekleriyle ilgili görevleri fiilen ifa eden ve meri hükümlere göre yüksek mühendis, mühendis, yüksek mimar, mimar, jeolog, hidrojeolog, hidrolog, jeofizikçi, fizikçi, kimyager, matematikçi, istatikçi, yöneylemci (Hareket araştırmacısı), matematiksel iktisatcı, ekonomici ve benzeri ile teknik öğretmen okullarından mezun olup da, öğretmenlik mesleği dışında teknik hizmetlerde çalışanlar, Mimarlık ve Mühendislik Fakültesi veya bölümlerinden mezun şehir plancısı, yüksek şehir plancısı, yüksek bölge plancısı, 3437 ve 9/5/1969 tarih 1177 sayılı Kanunlara göre tütün eksperi yetiştirilenler ile müskirat ve çay eksperleri, fen memuru, yüksek tekniker, tekniker teknisyen ve emsali teknik unvanlara sahip olup, en az orta derecede mesleki tahsil görmüş bulunanların, Teknik Hizmetler sınıfını teşkil ettiği düzenlemesine yer verilmiştir.
Bunlarla birlikte, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda, aynı kurum içinde geçici görevlendirme müessesesi düzenlenmemiş olmakla birlikte, bir kamu kurumunun görev alanı içinde yer alan bir hizmeti yürütmek amacıyla, o hizmetle ilgili konuda uzmanlaşmış kamu görevlilerini kadroları üzerinde kalmak üzere belli bir süre ile görevlendirmeleri mümkün bulunmaktadır. İdarenin bu konuda sahip olduğu taktir yetkisini, hizmetin gerekli kıldığı durumlarda kullanması ve hizmetin ifası için öngörülen sürenin sonunda ilgilinin kadro görevine döndürülmesi gerekmektedir. İdarenin, süreklilik gösteren hizmetlerin yerine getirilmesindeki kamu görevlisi ihtiyacının ise naklen atama yoluyla giderileceği açıktır.
Buna göre; idarelerin, kamu görevlilerinin çalıştıkları kurumdaki görev yerini belirleme hususunda takdir yetkisine sahip bulunduğu açık olmakla birlikte, bu yetkinin kamu yararı ve hizmet gerekleri göz ardı edilerek kullanıldığının kanıtlanması ya da idari yargı merciince saptanması halinde, idari işlemin sebep ve maksat yönlerinden hukuka aykırılığı nedeniyle iptalini gerektireceği de tartışmasızdır. Bu doğrultuda, idarece görevlendirme işlemi yapılırken öncelikle, verilen görevlerin kamu görevlilerinin kadroları, uzmanlık alanları ile uyumlu olması ve ihtiyaç durumunun somut, objektif bilgi ve belgelerle ortaya konulması gerekmektedir.
Dava dosyasının incelenmesinden; 2019/1 KPSS sonucuna göre 2023 nitelik kodu ''Ortaöğretim Kurumlarının Elektrik-Elektronik Teknolojisi Alanı ve Dallarından veya Endüstriyel Otomasyon Teknolojileri Alanı-Endüstriyel Elektronik Dalından mezun olmak" koşulunu sağlamakla Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğü Yönetim Kurulu kararı ile açıktan ataması yapılarak davalı idare bünyesindeki Çorum Şube Müdürlüğü emrinde Elektrik Teknisyeni olarak görev yapmakta olan davacı tarafından, Çorum ili, Bayat ilçesine "Bekçi" unvanıyla görevlendirilmesine dair 01/10/2021 tarih ve E-537378 sayılı işlemin tesis ve tebliği üzerine bakılan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.
Olayda, kamu iktisadi teşebbüsü olarak faaliyet göstermekte olan davalı idare tarafından, sözleşmeli personel olarak istihdam edilen davacının gerek istihdamına dayanak KHK'da gerekse kendisi ile akdedilen sözleşmede görev yeri ve unvanının değiştirilebileceğinin düzenlendiği, buna göre 2021 yılı çeltik alım kampanyası kapsamında Bayat Geçici Alım Merkezi'nde, depoya ürün alındıktan sonra bekçi unvanıyla görevlendirildiği iddia edilmekte ise de, sonrasında yine hizmetine duyulan ihtiyaç üzerine görevlendirmenin gerçekleştirilmediği belirtilmektedir.
Bu durumda, her ne kadar davalı idare bünyesinde elektrik teknisyeni - sözleşmeli personel olarak istihdam edilen davacının, sözleşme süresi içerisinde gelişen hizmet şartlarına göre görevi veya görev yerinin değiştirilebilmesi mümkünse de, Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğü Kadro Tanımları Yönetmeliği'nde Koruma ve Güvenlik Görevlisi şeklinde ayrı bir kadroya yer verildiği, dolayısıyla davacının elektrik teknisyeni olarak görev yapmakta iken, bahse konu geçici alım merkezinde neden bekçi olarak görevlendirildiğinin ya da bu göreve uygun başkaca bir birimden neden görevlendirme yapılamadığının somut olarak ortaya konulamadığı, keza sonrasında davacı yerine başka bir personelin görevlendirilmesi üzerine geçici görevlendirmenin gerçekleştirilmediği, tüm bu nedenlerle söz konusu görevlendirmenin kamu yararı ve hizmet gerekleri doğrultusunda tesis edilmediği kanaatine varılmakla, dava konusu işlemde hukuka uyarlık görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle; dava konusu işlemin iptaline, aşağıda dökümü yapılan 338,80 TL yargılama gideri ile işbu karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgarî Ücret Tarifesi uyarınca takdir olunan 2.550,00-TL maktu vekâlet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine, artan gider avansının talep edilmesi hâlinde derhâl, talep edilmemesi hâlinde ise hükmün kesinleşmesinden sonra re'sen davacıya iadesine, kararın taraflara tebliğini izleyen günden itibaren 30 gün içinde Samsun Bölge İdare Mahkemesine istinaf kanun yolu açık olmak üzere, 02/03/2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.
Başkan Üye Üye
Kamu Personelinin Geçici Görevlendirmesi (İptal Kararı)