Türk Medeni Kanunu uyarınca kendisine miras kalan yasal mirasçılar kendilerine kalan mirası reddetme hakkına sahiptir. Bu ret beyanı ile mirasbırakandan kalan tüm miras alacak veya borçları ile birlikte reddedilmiş sayılır. Bu şekilde ret işlemi yapıldıktan sonra mirastan yararlanma imkanı bulunmadığı gibi, mirasbırakanın borçlarından da sorumlu olunmaz.
Mirasın reddi iki şekilde gerçekleşebilir:
1- Mirasın Hükmen Reddi
2- Mirasın Gerçek Reddi
1- Mirasın Hükmen Reddi
Ölümü tarihinde mirasbırakanın ödemeden aczi açıkça belli veya resmen tespit edilmiş ise, miras reddedilmiş sayılır. Mirası hükmen reddeden mirasçı, mirasbırakanın alacaklılarına dava açarak bu durumun tespitini isteyebilir ya da açılan davalarda bunu ileri sürebilir. Mirasın hükmen reddinde herhangi bir süre yoktur. Ret süresi sona ermeden mirasçı olarak tereke işlemlerine karışan, terekenin olağan yönetimi niteliğinde olmayan veya mirasbırakanın işlerinin yürütülmesi için gerekli olanın dışında işler yapan ya da tereke mallarını gizleyen veya kendisine maleden mirasçı, mirası reddedemez. Yasal süre içinde mirası reddetmeyen mirasçı, mirası kayıtsız şartsız kazanmış olur.
2- Mirasın Gerçek Reddi
Süresi
Miras, üç ay içinde reddolunabilir. Bu süre, yasal mirasçılar için mirasçı olduklarını daha sonra öğrendikleri ispat edilmedikçe mirasbırakanın ölümünü öğrendikleri; vasiyetname ile atanmış mirasçılar için mirasbırakanın tasarrufunun kendilerine resmen bildirildiği tarihten işlemeye başlar. Mirası reddetmeden ölen mirasçının ret hakkı kendi mirasçılarına geçer. Bu mirasçılar için ret süresi, kendilerinin mirasbırakanına mirasın geçtiğini öğrendikleri tarihten başlar. Ancak bu süre, kendilerinin mirasbırakanından geçen mirasın reddi için mirasçıya tanınan süre dolmadıkça sona ermez. Ret sonucunda miras daha önce mirasçı olmayanlara geçerse; bunlar için ret süresi, önceki mirasçılar tarafından mirasın reddedildiğini öğrendikleri tarihten işlemeye başlar.
Görevli ve yetkili mahkeme
Mirasın reddi, mirasçılar tarafından sulh mahkemesine sözlü veya yazılı beyanla yapılır. Yetkili mahkeme mirasbırakanın yerleşim yeri mahkemesidir.
Kayıtsız şartsız olması
Reddin kayıtsız ve şartsız olması gerekir. Sulh hâkimi, sözlü veya yazılı ret beyanını bir tutanakla tespit eder. Süresi içinde yapılmış olan ret beyanı, mirasın açıldığı yerin sulh mahkemesince özel kütüğüne yazılır ve reddeden mirasçı isterse kendisine reddi gösteren bir belge verilir.
Mirasçılardan biri tarafından ret
Yasal mirasçılardan biri mirası reddederse onun payı, miras açıldığı zaman kendisi sağ değilmiş gibi, hak sahiplerine geçer. Mirası reddeden atanmış mirasçının payı, mirasbırakanın ölüme bağlı tasarrufundan arzusunun başka türlü olduğu anlaşılmadıkça, mirasbırakanın en yakın yasal mirasçılarına kalır.
En yakın mirasçıların tamamı tarafından ret
En yakın yasal mirasçıların tamamı tarafından reddolunan miras, sulh mahkemesince iflâs hükümlerine göre tasfiye edilir.
Mirasın sağ kalan eşe geçmesi
Altsoyun tamamının mirası reddetmesi hâlinde, bunların payı sağ kalan eşe geçer. Burada altsoydan kastedilen ilk derece çocukların tamamı olup, bu halde olduğunda torunlara miras geçmemektedir.
Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 15.Hukuk Dairesinin 2019/30 Esas ve 2019/624 Karar sayılı ilamında '' Somut olayda; miras bırakan Hatice Özkan'ın 16.07.2018 tarihinde öldüğü ve geriye mirasçı olarak sağ eşi davacı ile birlikte müşterek çocukları Sibel Özkan, Murat Özkan ve Uğur Özkan'ın kaldığı dosya içinde yer alan nüfus kayıtlarından anlaşılmaktadır. Ancak, mirasçılardan Sibel Özkan'ın Ankara 8. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2018/979 Esas, 2018/988 Karar sayılı, Murat Özkan'ın Ankara 3. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2018/1001 Esas, 2018/1164 Karar sayılı, Uğur Özkan'ın ise Ankara 4. Sulh Hukuk Mahkemesi'nin 2018/1273 Esas, 2018/1120 Karar sayılı ilamı ile miras bırakana ait mirası reddettikleri anlaşıldığına göre, yukarıda ayrıntılarıyla açıklandığı gibi, TMK'nun 613. maddesi gereği alt soyun tamamının mirası usulüne uygun olarak reddetmesi nedeniyle bu mirasçıların payının sağ kalan eşe (davacı) intikal ettirilmesi gerekmektedir. ''
Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 15.Hukuk Dairesinin 2019/901 Esas ve 2020/1009 Karar sayılı ilamında '' TMK’nın 613 maddesinde "Altsoyun tamamının mirası reddetmesi halinde, bunların payı sağ kalan eşe geçer" hükmü yer almaktadır. Somut olayda murisin altsoyunun tamamının mirası reddetmesi nedeni ile bunların payının torunlarına değil sağ kalan eşe geçeceğinin anlaşılmasına göre mahkemece yazılı şekilde karar verilmesinde usul ve yasaya aykırı bir durum bulunmadığından, davacılar vekilinin istinaf kanun yolu başvurusunun esastan reddine '' şeklinde belirtilmiştir.
Mirasın Reddi ve Altsoyun Tamamının Reddi Halinde Mirasın Sağ Kalan Eşe Geçmesi
Merhabalar. Erkeğin üzerine olan bir eve eşi aile konutu şerhi koydurmuştur. Erkek sağlığında noterde vasiyetname düzenleyerek öldükten sonra bu evi eşi dışındaki birine, çocuklarına vb. miras olarak bırakabilir mi?