İşe iade davası iş hukukunda, İş güvencesine sahip işçilerin, haklı ve geçerli bir neden olmaksızın iş akdinin feshi halinde, feshin geçersizliğinin mahkeme yoluyla tespiti ile işçinin işine geri dönmesine veya işveren tarafından işe geri alınmaması halinde tazminat ödenmesini sağlayan hukuki yoldur. Peki işe iade davasının şartları nelerdir?
İşe İade Davasının Şartları
1) Fesih nedeni: İş Kanunumuzun 20. maddesi uyarınca iş sözleşmesi feshedilen işçinin işe iade davası açabilmesi için, işverenin iş akdini feshetmesi ve fesih bildiriminde sebep gösterilmemiş olması veya gösterilen sebebin geçerli veya haklı bir sebep olmaması
İş akdini fesh eden işveren, iş akdinin ayakta kalması için tüm yollara başvurması gerekmektedir. Örneğin, işçinin çalışabileceği başka bölümler varken, veriminin düşük olduğu bölümde çalışmaya devam ettirilmesi ve akabinde iş akdinin verimsizlik nedeniyle feshedilmesi geçerli bir fesih nedeni olmayacaktır.
2) İş yerinde çalışan işçi sayısı: İşe iadesi istenen iş yerinde en az otuz veya daha fazla işçi çalıştırılıyor olması (Bu sayıya işverenin aynı iş kolundaki tüm işçileri dahildir.)
3) Kıdem : İşe iade olmak isteyen işçinin, iş akdinin feshinden önce en az altı aylık çalışmasının bulunması.
4) Dava süresi: İş akdinin fesih bildiriminden itibaren bir ay içinde arabulucuya başvurulması, anlaşma sağlanamadığında anlaşmazlık tarihinden itibaren iki hafta içinde dava açılması gerekmektedir.
İş akdinin feshi usulü
İşveren fesih bildirimini yazılı olarak yapmak ve fesih sebebini açık ve kesin bir şekilde belirtmek zorundadır.Hakkındaki iddialara karşı savunmasını almadan bir işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesi, o işçinin davranışı veya verimi ile ilgili nedenlerle feshedilemez.
Dava sürecinde feshin geçerli bir sebebe dayandığını ispat yükümlülüğü işverene aittir. İşçi, feshin başka bir sebebe dayandığını iddia ettiği takdirde, bu iddiasını ispatla yükümlüdür.
Dava sonuçları
Feshin geçersizliğinin tespiti: Mahkeme tarafından feshin geçersizliğine karar verildiğinde ve karar kesinleştiğinde işçi, işverene 10 gün içinde başvuru yapmak zorundadır. işveren de, işçiyi bu başvurunun kendisine tebliğinden itibaren bir ay içinde işe başlatmak zorundadır.
Boşta geçen süre ücreti: Kararın kesinleşmesine kadar işçinin çalıştırılmadığı süre için dört aya kadar doğmuş bulunan ücret ve diğer haklarının ödenmesine karar verilir. Bu ücrete yemek eklenmelidir. (Yargıtay 9.HD E. 2008/20635 K. 2009/12263)
İşe başlatmama tazminatı: İşverenin işçiyi işe başlatmaması halinde mahkemece işçinin çalışma süresine göre 4-8 aylık brüt ücreti tutarında tazminat belirlenir. İşveren işe başlatmama halinde bu tazminatı da işçiye ödemekle yükümlüdür.
Ayrıca işe başlatmama halinde, akdin fesih tarihi en son işe başlatılmayan tarih olacağından, kıdem ve ihbar tazminatları farkı ile yıllık izin ücretleri de güncel tarihe göre yeniden hesaplanmalı ve ödeme yapılmışsa kalan bakiyesinin de ödenmesi gerekmektedir.
İşe iade davasında davanın aşamalarının kısa sürelere bağlanması, akdin feshinin geçersizliğinin ortaya konulması, tazminat miktarları, dava sonucunda yapılacak başvurular ve işe başlatılma veya başlatılmama hallerindeki tazminatlar ve tazminat farkları gibi durumların önemi nedeniyle hukuki yardım alınmasında fayda olacaktır.
İşe iade davası şartları ve sonuçları